Trouw

Waarschijnlijk hebben de twee mensen tegenover me een buitenechtelijke affaire. Het is een druilerige maandagmorgen in een trein met louter forensen. Alle passagiers lezen met een slaperig hoofd ongeïnteresseerd de Spits of staren wezenloos naar de horizon boven verregende polders. De man en vrouw in kwestie zitten echter onnodig dicht tegen elkaar aan. Zijn hand ligt continu op haar knie, op een manier die iets stiekems verraadt. Ze gaan volledig in elkaars aanwezigheid op. De spanning is voelbaar.

Op normale toon praten ze over hun collega’s, het werk, het weer. Maar geregeld daalt het volume plotseling en worden minder eerbare voorstellen besproken. Helaas voor hen, kan ik ook de gefluisterde liefkozingen en toespelingen duidelijk horen. We zitten in een stiltecoupé.

De vrouw klaagt over haar mobiele telefoon.
"Hier midden in de polder valt het bereik bij T-Mobile altijd weg. En toen ik vorige week met een vraag over mijn rekening met de klantenservice belde, hingen ze me vijftien minuten inde wacht. Terwijl ik moest luisteren naar de grootste hits van Celine Dion. Van Celine Dion! En het aanbod wat ik kreeg toen ik mijn contract wilde verlengen, was ook al niet denderend."
"Waarom stap je dan niet over naar Vodafone?"
"Ik ben al tien jaar klant bij T-Mobile. Dan kan ik toch niet zomaar weggaan?"
"Dus zeg maar net als je huwelijk?", vraagt de man te luid, voordat hij er zelf erg in heeft.

De hoofden van vrijwel alle treinreizigers richten zich op het stel. Na een paar ogenblikken, duwt ze resoluut zijn hand weg van haar dij en gaat drie rijen verderop zitten. De rust in de stiltecoupé klinkt ineens oorverdovend en keihard.

Patiënt 283284

Voor ons verpleegkundigen op de polikliniek kaakchirurgie is 16 maart een dag als alle andere. Om 15.00 uur heeft patiënt 283284, mevrouw Dimitry Patoir, een afspraak om haar verstandskiezen te laten trekken. Voor een vrouw heeft patiënt 283284 een vrij zware stem en mist hij bovendien enkele rondingen. Patiënt 283284 bezweert dan ook een man te zijn, maar dat geloven we niet zomaar, want er staat toch echt vrouw in onze computer.

Patiënt 283284 merkt op dat het weinig vertrouwen inboezemt dat hij bij ons als vrouw in het systeem staat. Hij schijnt bang te zijn dat we straks ook de verkeerde kiezen trekken. Of dat we hem volledig onder narcose brengen en hem alsnog tot vrouw ombouwen, zodat ons systeem weer klopt. Wijsneus! We negeren deze opmerking. Voor straf laten we hem extra lang wachten.

Na een uur wordt het patiënt 283284 kennelijk te gortig. We spreken bliksemsnel af dat de grootste kenau hem te woord staat. Dat lukt, want we hebben hem vrij snel weer koest. Als hij al twee uur wacht en de dokter ook nog wordt weggeroepen voor een spoedgeval, vinden we het zelf ook wat gênant worden. Daarom geven we hem een stapel Libelles en Margrietjes. Daar lijkt hij maar matig interesse in te hebben. Vreemd.

Om 17.10 uur kunnen we niet anders dan hem uitnodigen naar de behandelkamer te gaan. We besluiten vast zijn tong te verdoven, dan zijn we in ieder geval van zijn lastige vragen af. Hij blijft praten en zeggen dat de verdoving niet werkt. Als de dokter terug is en zijn verstandskiezen wil gaan trekken, geeft deze patiënt 283284 nog gelijk ook. Met tegenzin geven we hem nog maar een spuitje dan, zodat zijn tong echt verdoofd is.

De kiezen zijn er zo uit. We geven patiënt 283284 pijnstillers mee voor thuis. We vragen of hij nog andere medicijnen gebruikt. Hij brabbelt wat, maar verstaan doen we hem niet. Misschien hadden we dit moeten vragen voordat we zijn tong verlamden. In ieder geval zijn we blij als hij vertrekt. Hebben we de Margriet en Libelle eindelijk weer voor onszelf!

Beroemdheid

“Brad Pitt zit achter ons!”, fluistert een Duitse vriendin me toe op een zonnig terrasje in Berlijn. “Niet meteen kijken”, voegt ze eraan toe. Een opmerking die zoals altijd een compleet averechtse uitwerking heeft. Ik draai me half om en staar in het vriendelijk lachende gezicht van een kleine, kale man met een flink buikje. Hij lijkt totaal niet op de acteur. Toch komen twee verlegen pubers om zijn handtekening vragen. Tot mijn groeiende verbazing spreekt Brad Pitt ook nog eens vloeiend Duits.

Het blijkt dan ook niet de filmster zelf te zijn, maar de man die in Duitsland altijd zijn stem inspreekt. Die de film Mr. & Mrs. Smith helpt omtoveren tot Herr & Frau Schmidt. Als ik mijn verbazing over zijn populariteit hardop uitspreek, stuit dat op onbegrip van mijn Duitse vrienden: “Maar hij is echt heel goed hoor! Ik keek laatst naar een film op BBC en toen hoorde ik de echte Brad Pitt. Maar zijn echte stem past helemaal niet bij hem!”

Doordat de stem van mijn achterbuurman zo innig verbonden is aan Brad Pitt, mag hij geen andere acteurs nasynchroniseren. Als hij voor de afwisseling een keer de stem van Tom Cruise zou inspreken, raken onze arme oosterburen namelijk volledig in de war. Maar wat als Brad morgen besluit een jaartje vrij te nemen? “Dan is onze buurman een jaar werkeloos”, luidt het antwoord.

In Nederland ken ik niemand – een paar radiomakers en –deejays daargelaten – die puur om zijn of haar stem zo’n bekendheid genieten. Of het moet de zouteloze vrouwenstem zijn die in de nieuwe stoptreinen van de NS alle omroepberichten inspreekt. Die mij om de vijf minuten toevertrouwt dat ik mij bevind in de Sprinter richting Uitgeest. En die bij het aankondigen van het volgende station altijd in toon omhoog gaat bij het noemen van het betreffende station, alsof ze zelf ook verbaasd is dat deze trein daadwerkelijk stopt op Gouda Goverwelle. Alwaar haar stem vervolgens over het winderige perron galmt dat de stoptrein naar Utrecht over 15 minuten vertrekt (lees: een vertraging heeft van een kwartier).

Ik denk niet dat iemand haar een handtekening vraagt. Maar zij heeft wel één voordeel: mocht de NS failliet gaan, dan kan ze altijd nog de helpdeskstem van UPC worden. De Duitse Brad Pitt blijft altijd de Duitse Brad Pitt.

I have the future

"I have the future" staat op het T-shirt van het kleine meisje dat mijn nachtbus naar Delhi instapt. Nou ja, nachtbus... in India is centrifuge een adequatere omschrijving: de vele gaten in de weg, de sportieve rijstijl van de chauffeur, de vele onverlichte obstakels zoals koeien en kamelen en de afwezigheid van enige vorm van schokdempers zorgen ervoor dat ik kriskras door mijn slaapcabine stuiter.

"I have the future" is wel toepasselijk. De economische groei in India is duizelingwekkend. Er wordt overal gebouwd, van airconditioned winkelcentra tot wolkenkrabbers. Steeds meer Indiërs dragen echte merkkleding. Het aantal binnenlandse Indiase toeristen stijgt enorm.

Eerder die avond eet ik met een zo’n groep Indiase toeristen. Terwijl bier en whisky rijkelijk vloeien, leren ze me traditionele Hindoestaanse dansen (heel eenvoudig: pak met je linkerhand je rechterelleboog vast en doe met je rechterhand alsof je een nieuwe gloeilamp indraait) Eén van de vrouwen vertelt hoe ze vroeger lerares was, tot haar ouders voor haar een man hadden gevonden. Na haar huwelijk is ze meteen gestopt met werken, zoals het hoort in India. Op de vraag of het niet gek is om met een wildvreemde te trouwen, die je ouders uit één van de duizenden advertenties in de krant hebben uitgekozen, moet ze lachen. Zij had mazzel, legt ze uit, want ze heeft twee weken lang met hem en zijn familie kennis mogen maken voor de bruiloft. Dat is erg lang voor Indiase begrippen. Bovendien was de familie erg aardig. Niet dat ze nee had kunnen zeggen, want dat is not done bij een gearrangeerd huwelijk. Het zou niet eens bij haar opkomen.

Een paar dagen eerder, op bezoek bij een bevriende hoogopgeleide Indiase familie. Alleen de jongste dochter is thuis. Ze is bloednerveus, omdat haar ouders bij de familie van haar beoogde echtgenoot zijn om het betreffende huwelijk door te spreken. Zijzelf heeft alleen een foto van hem gezien. "He's very ugly, don't you think?", vraagt ze terwijl ze een foto toont van een poserende jongeman met een vlassig snorretje. Inderdaad niet moeders mooiste. Maar ook deze assertieve, moderne vrouw zal zich bij de keuze van haar ouders neer moeten leggen.

Dus ja, dat meisje heeft inderdaad de toekomst, denk ik als ik de centrifuge-bus uitstap, en mijn organen weer in de juiste plaats terugdruk. Maar dan wel een toekomst die haar ouders voor haar uitkiezen.

Tips voor de Amerikaanse wereldreiziger

Het is midden december - korte dagen, winterse buien en kou en de laatste vakantie lijkt eeuwen geleden. Daarom laait bij mij de reiskoorts weer op. Dus blijf ik dezer dagen, als ik in de bibliotheek of een boekenwinkel ben, lang hangen bij de reissectie. Vanmiddag viel mijn oog op The Practical Nomad; how to travel around the world?, één van de vele handboeken voor de wereldreiziger. Al deze gidsen beloven op de kaft hetzelfde: ze staan bol van de praktische tips voor het maken van een wereldreis, zodat je goed voorbereid zelf je weg kan vinden, ver van de gebaande paden. Al is deze anders dan de andere: waar de overige gidsen zijn geschreven voor de Nederlandse of Europese markt, richt deze gids zich op een Amerikaanse doelgroep. En dat is te merken ook.

Zo staat de gids uitvoerig stil bij de noodzaak van het hebben van een paspoort. Sterker nog, er worden meer dan 15 pagina's gewijd aan de uitleg hoe je als Amerikaans staatsburger een paspoort moet aanvragen. Nou weet ik dat Amerikanen slechts zelden buiten de US komen, en voor een middagje cross-border shopping in Canada of Mexico geen paspoort nodig hebben. Maar toch vraag ik me af of iemand die behoefte heeft aan een uitvoerige uitleg hoe hij een paspoort moet regelen, wel toe is aan een individueel geplande wereldreis. Ik ben benieuwd hoe een dergelijk persoon reageert als ie midden in de binnenlanden van Borneo met de enige minibus een lekke band heeft en als enige westerling wordt gedropt in een dorp met koppensnellers. Of wat hij doet als hij bij het verlaten van Mumbai airport belaagd wordt door 40 riksja-wallahs. Is het misschien niet verstandiger te beginnen met een georganiseerde trip naar Europa als je nu nog niet eens zelfstandig genoeg bent om een paspoort te regelen?

Of misschien heeft de auteur gewoon niet zo'n hoge pet op van de gemiddelde Amerikaan. Na ruim 70 pagina's over paspoorten, visa's en douaneformaliteiten (met onder meer de nuttige tip dat het niet verstandig is om een douanebeambte uit te schelden of te slaan), ben ik nu aanbeland in het gedeelte over taal. Dit is met drie pagina's wat kariger bedeeld, omdat

English speakers can get away with speaking only English in almost all of the world

Bovendien is het leren van de lokale taal volgens hem nodeloos ingewikkeld en

not really possible but for the most adept

Heerlijk, zo'n boek wat al je vooroordelen over een land bevestigt! Maar bedenk wel als je de volgende keer ergens in donker Afrika een Amerikaanse reiziger tegenkomt, dat deze reisgenoot letterlijk en figuurlijk van ver is gekomen.

Buiten spel

Waarschijnlijk moet een vrouw zich zo voelen als ze zich bevindt in een gezelschap bevindt van louter mannen, die een geanimeerd gesprek over voetbal hebben. Ik zwijg omdat ik weet dat ik niets kan toevoegen aan het gesprek. Op de spaarzame momenten dat ik overweeg een bijdrage te leveren, wordt mijn gedachtespinsel hardop door iemand belachelijk gemaakt.

Het gaat over kinderen. En inmiddels ben ik in de leeftijdscategorie aanbeland dat de ene helft van mijn vriendengroep bezig is met de overgang van borstvoeding naar vast voedsel van hun Berend of Phileine, terwijl de andere helft, deels praktiserend, deels in gedachten, bezig is met de inrichting van de eerste babykamer. Of croqs voor peuters schattig zijn en of ze, als ze daar uit gegroeid zijn, ze niet met opgekropte tenen nog twee maten lang dit schoeisel uit kunnen lopen. Wanneer je met enige vorm van zekerheid het geslacht van de nog ongeboren foetus kan vaststellen. Of je van een baby van een half jaar, die aan de moedermelk zit, wel of niet kan vaststellen dat ie een notenallergie heeft. Hoe leuk het is om een pretecho als verjaardagscadeau te krijgen. Of het erg is dat je van een oudere zus alles krijgt wat nodig is voor een baby en dus niets zelf meer hoeft te kopen. “Ja, lijkt me wel zo praktisch”, wil ik zeggen (mijn eerste bijdrage aan het gesprek in een half uur) maar voordat ik de kans krijg vertelt een vriend dat hem dit vreselijk lijkt als dit zo is. Hij heeft, zo vertrouwd hij de toehoorders toe, een hekel aan shoppen, maar niet als het gaat om iets voor zijn kleine Victor.

Ik neem nog maar weer een flinke slok van mijn biertje, ondertussen de gedachte onderdrukkend dat Victor met zijn 7 maanden zelf nog niet eens in staat is om meer dan de helft van de inhoud van een potje Olvarit in zijn mond te krijgen in plaats van aan het – zo leuk, gekocht in een kleine babyboetiek in Antwerpen! – gekochte kinderstoeltje te smeren. Ergens in de afgelopen vijf jaar heeft een enorme transformatie plaatsgevonden: gingen de gesprekken vroeger nog over reizen en studeren, toen over werk en politiek, nu gaat het over zwangerschapsverlof en tepelkloven. En van alle onderwerpen die ik met de vriendin van een van mijn vrienden bespreek, bundelt tepelkloven redelijk onderaan het lijstje van favoriete topics, net boven de uitkomst van haar meest recente soa-test en net onder haar enthousiasme over het nieuwe Shangri La dieet.

Mijn blikken kruisen met mijn enige vriend die ook nog niet moet denken aan kinderen. We trekken ons terug aan een hoekje van de bar en beginnen een geanimeerde en vrolijke discussie of dat doelpunt van Excelsior nou terecht of onterecht werd afgekeurd wegens buitenspel. Heerlijk!

Tekst en uitleg

Als een 17-jarige na haar HAVO-diploma te hebben gehaald een weekje naar Salou gaat, kun je haar belevenissen zo ongeveer op dagelijkse basis op waarbenjij.nu, reismee.nl of
hamba.nl meelezen. En waarom? Omdat als je op reis bent, inspiratie zich op een presenteerblaadje aanbiedt. Toen ik tijdens mijn sabbatical de Camino naar Santiago de Compostela liep en daarna door Zuidoost Azië en India reisde, was dat niet anders:

- Wat doen al die Koreanen op de Camino?
- Wat is de overeenkomst tussen een Indiase nachtbus en een wasmachine?
- Wat is er eigenlijk leuk aan 800 km met 12 kilo op je rug door Noord-Spanje te sjouwen?
- Waarom verbouwt elke Vietnamees rijst, maar eten ze allemaal pho (noodlesoup)?

(Voor een paar antwoorden en nog meer vragen, kijk je hier)

Maar nu ben ik twee maanden weer terug en heb ik zowaar voor het eerst in mijn leven een goed voornemen voor het nieuwe jaar. En luister ik voor het eerst in mijn leven naar een goed bedoeld advies van een leraar, zij het 14 jaar na dato. Mijn goede voornemen is namelijk in 2010 minimaal wekelijks een blog bij te houden. Mijn oude lerares Nederlands, mevrouw Lansdaal, zal er blij mee zijn.

Nu ben ik van nature nogal lui, dus wordt het wekelijks bedenken van een onderwerp een grote opgave. Dus daarom U vraagt wij schrijven. Tot het moment dat er mensen zijn die onderwerpen aandragen, zal ik ze volkomen aselect bepalen met behulp van nrc next. Dat wil zeggen, ik sla de krant van vrijdag open en neem het eerste onderwerp dat ik zie. Voorlopig kan ik alleen maar hopen dat dit niet het hele jaar zo hoeft te gaan.

En maak je geen zorgen, anders dan de gemiddelde 17-jarige die haar nachtelijke escapades in de Sacha beschrijft, beloof ik plechtig de Nederlandse interpunctie-regels te hanteren en het gebruik van overbodige smilies te minimaliseren...